Preventie in denken en doen

Jaarbericht 2018
Preventie in denken en doen
Jaarbericht 2018

Preventie was actueel in 2018. Medewerkers komen hierover aan het woord en een aantal diensten wordt specifiek genoemd. 

 

Groepswerk

Het aantal deelnemers aan cursussen nam in het werkgebied van Socius toe van 275 in 2017 naar 320 in 2018. Met name in Velsen en Beverwijk groeide het aantal cursisten. De stijging komt vooral door de verandering naar een doorlopend en vraaggericht aanbod. Zo werden de cursussen Krachtcentrale en Grip op je knip qua inhoud bepaald door de vraag van de deelnemers. De digitale ondersteuning van deelnemers is verder verstrekt. Meer nog dan voorheen richtte het groepswerk zich op het oefenen en verbeteren van sociale vaardigheden en leerden deelnemers hun netwerk te vergroten en te betrekken. Het collectieve aanbod sloot naadloos aan op de ontwikkelingen in visie en beleid bij de gemeenten in de afgelopen jaren. Participatie van alle burgers, zelfregie en zelfredzaamheid zijn centrale waardes geworden in de ondersteuning vanuit het groepswerk van Socius. Deze waardes komen terug in elke groepsaanpak.

Chris Hebling, maatschappelijk werker

‘Preventie is eigenlijk een soort ‘bijwerking’ van groepswerk. Zo zien wij dat. Een deel van ons groepswerk richt zich op emancipatie. Mensen mondiger maken dus, hen leren om grenzen te stellen en deze ook uit te dragen. De preventieve bijwerking is dat mensen bepaalde zaken niét doen. Dat klinkt raar, maar in het groepswerk leren mensen bijvoorbeeld om niet over hun grenzen gaan. Een ander deel van ons groepswerk richt zich op praktische zaken en heeft tot doel om mensen competenter te maken. Als je niet veel weet over schulden, dat weet je ook niet hoe je met geld om moet gaan. Ook hier is de preventieve bijwerking dat mensen bepaalde zaken niet doen: meer uitgeven dan er binnenkomt bijvoorbeeld,’ aldus Chris.
‘Met digitalisering zijn we al heel ver. We begonnen met een website, met een aanmeld- en een intakeformulier. Daar voegden we het forum aan toe, voor onderlinge communicatie tussen de deelnemers en om te oefenen. Nu gebruiken we het Learning Platform. Daarin zitten opdrachten, quizjes, huiswerk,… Heel goed beveiligd en heel multimediaal. Daarmee willen we bewerkstelligen dat de learning curve niet afzwakt tussen de bijeenkomsten, maar steeds een stijgende lijn vormt. En het werkt: de deelnemers zijn enthousiast, er is meer groepscohesie en er haken minder deelnemers af.’

Blended hulpverlening

Naast de netwerkgerichte benadering en de oplossingsgerichte gespreksvoering is Socius in 2018 gestart met het integreren van blended werken in haar primaire processen. Blended werken is een interactieve vorm van ondersteuning waarbij inwoners ook buiten de 1 op 1 gesprekken, spreekuren en groepswerk zelf aan de slag kunnen gaan, via bijvoorbeeld websites. De focus lag in 2018 op Two2Tango. Voor burgers in het werkgebied van Socius is vooralsnog alleen de informatiefunctie beschikbaar. Two2Tango is een gezamenlijk initiatief van zeven organisaties uit het sociaal domein in Noord-Holland, waaronder Socius.

In dit kader is ook de digitale werkschool het vermelden waard, ontwikkeld door een aantal maatschappelijk werkers. Deze is in maart 2019 beschikbaar. Hierbinnen kunnen jongeren van 12 jaar en ouder met allerlei onderwerpen aan de slag, al dan niet samen met professionals.

Ymke Rinsema, trainer
 

Two2Tango en de Digitale werkschool

Two2Tango lanceerde in februari haar nieuwe website www.two2tango.info. ‘Stellen, ouders en kinderen die te maken hebben met relatietwijfels en echtscheiding vinden bij Two2Tango onafhankelijke informatie, ervaringsverhalen, tips en advies. De website biedt ook de mogelijkheid om zelf aan de slag te gaan om inzicht te krijgen in een relatie. Men kan dit combineren met professionele begeleiding door een maatschappelijk werker van Socius,’ aldus Ymke Rinsema. ‘De relatiefases vormen het uitgangspunt om in de keten breder te kijken naar relaties en scheiden. Binnen die keten profileert Socius zich vooral op het gebied van preventie.’
De zes relatiefasen

Digitale werkschool

In het vierde kwartaal van 2018 ontwikkelde een aantal jeugdmaatschappelijk werkers een module ‘digitale werkschool’. Deze komt begin 2019 beschikbaar. ‘Met deze module kunnen jongeren van 12 jaar en ouder zelf aan de slag met allerlei onderwerpen. De digitale werkschool heeft verschillende functies: jongeren kunnen van elkaar leren, professionals kunnen putten uit een database en de inhoud van de digitale werkschool is een goede basis voor de ontwikkeling van workshops. Er zitten al meer dan 80 lessen in,’ aldus Ymke.

Maaike Veldman, ouderenadviseur en mantelzorgconsulent
 
Ook in 2018 was Centrum Mantelzorg Velsen (CMZ) belast met de uitvoering van de mantelzorgwaardering van de gemeente Velsen. Daardoor groeide de naamsbekendheid van het CMZ nog verder. ‘En dat is natuurlijk prima. Door die mantelzorgwaardering komen mantelzorgers bij ons in het bestand en ontvangen ze regelmatig informatie over ons aanbod. Dat maakt het voor hen makkelijker om contact met ons op te nemen, als er iets aan de hand is,’ aldus Maaike. Het vermelden waard is ook de heel drukbezochte Dag van de Mantelzorg, met een optreden in het Thalia Theater door Het Ampzing Genootschap en een optreden van Theatergroep BOMS in de Felison Cruise Terminal. Deze optredens werden bezocht door bijna vijfhonderd mantelzorgers en hun introducees. ‘Dat waren mooie, feestelijke bijeenkomsten,’ aldus een enthousiaste Maaike.
Een belangrijk deel van het werk van de mantelzorgconsulenten is preventief: voorkomen dat mantelzorgers overbelast raken. ‘Wij kijken naar draaglast en draagkracht. Wat kost energie en wat levert energie op? Doel is de batterij van de mantelzorger op peil te houden. Door huishoudelijke hulp via de Wmo of een speciale regeling voor mantelzorgers, door vrijwilligers die de zorg tijdelijk overnemen. Heel praktisch dus. Maar we doen dat ook door een luisterend oor te bieden. Alleen dat al doet vaak al wonderen. In situaties waarin mantelzorg wordt verleend, gaat de aandacht heel vaak uit naar de zorgvrager en dat is logisch. Maar wij hebben juist oog en oor voor de mantelzorgers.’

Patricia van Dooyeweerd, teamcoördinator jeugd Heerhugowaard
 
In 2018 ging het Jeugd- en Gezinsteam, bestaande uit Jeugd- en Gezinscoaches en een gedragswetenschapper, een partnerschip aan met Socius. Hierdoor werd het tevens mogelijk de samenwerking met de MET-teams in Heerhugowaard meer aan te halen.
‘Nog meer het voorveld benutten en al bestaande samenwerking versterken, dat staat bij ons hoog op de agenda,’ aldus Patricia. In 2018 nam het aantal ondersteuningsvragen toe en werden de vragen ook complexer. Dat heeft vooral te maken met een andere werkwijze binnen de jeugdketen en de investering van het Jeugd- en Gezinsteam in hun relatie met het basisonderwijs. ‘We zijn nu makkelijker te vinden en dat leidt tot een grotere vraag. Dat is prima, want zo snel mogelijk signalen oppakken is een van onze speerpunten en dan is samenwerking in het veld van groot belang. De samenwerking met basisvoorzieningen, scholen, peuterspeelzalen en consultatiebureaus – de ogen en oren in het veld – willen we verder verbeteren om nog eerder de vraag in beeld te krijgen. Dat maakt het mogelijk om kwesties klein te houden. Zo hopen we ook te voorkomen dat zaken in de tweede lijn terechtkomen. Oplossen in het eigen netwerk, binnen de regio en binnen algemene voorzieningen, dat is ons streven.’ Om dit alles naar behoren te kunnen doen is het Jeugd- en Gezinsteam in drie ‘subteams’ gaan werken, een team dat zich vooral bezighoudt met advies aan de basisvoorzieningen, een team voor reguliere ondersteuningsvragen waarbij samen met het gezin een ondersteuningsplan wordt opgesteld en een team voor de complexe, multiproblem zaken waarbinnen veel wordt samengewerkt met andere partijen.

Mark Schotel, FAT-coördinator
 
‘Ik zie maatschappelijk een verschuiving richting het voorkómen van schuldtrajecten. Daarbinnen is FAT (Financiële Administratie Thuis), en in het bijzonder FAT-SHV, actief. Tot nu toe zijn onze vrijwilligers aan het werk in Beverwijk, maar ook in Velsen bereiden we deze dienst voor,’ aldus Mark. Dat de vraag naar FAT-SHV toenam, komt volgens Mark ook door de goede keten op dit gebied. Van die keten maken de gemeente, Sociaal.nl en Socius deel uit. Socius doet dat met meerdere diensten zoals de diensten van de sociaal raadslieden, het Inloopspreekuur Geldzaken en de FAT en FAT-SHV. ‘De vrijwilligers die actief zijn binnen FAT-SHV zijn stevig opgeleid en schuren aan tegen professionele hulpverlening. Net als in 2018 gaan we ook in 2019 weer een nieuwe groep vrijwilligers opleiden.’ FAT-SHV is bij uitstek een preventieve dienstverlening, en wel vanuit drie invalshoeken. Allereerst omdat hiermee zwaardere hulpverlening zoals schuldsanering voorkomen kan worden. Dat is vanuit financieel oogpunt fijn en is ook minder belastend voor de klant. En als tweede zorgt FAT-SHV ervoor dat bij de klant de stress minder wordt, waardoor het gevaar van escalatie teruggedrongen wordt. En als laatste voorkomt FAT-SHV een terugval aan het eind van het traject door de klant te coachen bij het weer oppakken van diens eigen verantwoordelijkheid als het gaat om z’n financiën. Ook dat is preventie.’ 

Work it!

De training Work it! richt zich op jongeren die een zetje nodig hebben bij het vinden van werk en/of dagbesteding. Deze training, die bestaat uit vijf workshops en individuele begeleiding, wordt aangeboden in Beverwijk en Velsen. Bij één workshop is een acteur betrokken die jongeren zicht geeft op het eigen gedrag, terwijl ze met een trainer sollicitatiegesprekken oefenen. Van jeugdmaatschappelijk werkers en sociaal raadslieden krijgen de jongeren praktische informatie over onder andere geldzaken. Via rollenspellen met lokale werkgevers werken zij verder aan hun vaardigheden. De resultaten zijn heel positief: bijna alle deelnemers slaagden erin om dagbesteding te vinden en te behouden, waarbij het veelal ging om een baan.

Ellen Zwolsman, jeugdmaatschappelijk werker en trainer bij Work it!
 
‘Eigenlijk is Work it! in hoge mate preventie. Deelname aan Work it! kan bijvoorbeeld voorkomen dat jongeren die een tijd niet naar school gaan, afglijden. Ook horen we vaak dat deelname van een jongere een positief effect heeft op een heel gezin, op de broers en zussen van een deelnemers. En in de vijfde workshop, waarin de deelnemers vooral praktische informatie over allerhande zaken krijgen, mogen ze ook anderen meenemen. En dat is natuurlijk ook bij uitstek preventie,’ aldus Ellen Zwolsman. ‘Trouwens, je hoeft echt niet in de problemen te zitten om aan Work it! deel te nemen. Soms hebben jongeren even een zetje nodig om weer in beweging te komen richting school of werk.’
In 2018 kreeg Work it! het verzoek om verder uit te bouwen, bekostigd door Socius. Dat was mede aanleiding om de relatie met partners zoals ROC en IJmond Werkt! beter te verankeren. Verder is kritisch gekeken naar de inhoud van Work It!. Dat laatste is belangrijk omdat de groep deelnemers telkens heel divers is, zowel qua leeftijd als problematiek. ‘Er zitten 17-jarigen bij, die in september weer naar school gaan en ook 25-jarigen die geen werk hebben en hun opleiding niet hebben afgemaakt. Ons aanbod is aantrekkelijk voor álle jongeren met vragen over school of werk. In een van de workshops gaan ze speeddaten met bedrijven uit de regio. Dat is echt heel leuk! Bedrijven die daaraan mee willen doen zijn altijd welkom.’

Zorg voor zorgmijdende jeugd

De jeugdmaatschappelijk werkers hebben zich in 2018 intensief beziggehouden met jongeren die risicogedrag vertonen en een zorg mijdende houding hebben. Sleutelwoord hierin is vertrouwen. De aanpak van de jeugdmaatschappelijk werkers maakte vaak de weg vrij voor andere vormen van begeleiding en behandeling. De lijnen met samenwerkingspartners waren kort en goed. Het aantal jongeren met wie de jeugdmaatschappelijk werkers zich bezighielden steeg, vooral door de grotere bekendheid bij ketenpartners zoals scholen, reclassering en leerplichtambtenaren.


Lisa Philips, gebiedsmanager, standplaats Heemskerk.

‘Preventie stond in 2018 hoog in ons vaandel: inwoners moeten weten waar ze hun vraag kunnen stellen, zodat die tijdig in beeld komt bij de hulpverleners. Zij moeten daarbij geen drempels ervaren. Preventie wordt vaak gekoppeld aan een collectief aanbod. Maar preventie is meer, dat is de leraar die meldt als de ouders van een van zijn leerlingen gaan scheiden. Wij willen – met elkaar – dat problematiek die klein begint niet groter wordt.’

Home-Start in het reguliere aanbod

In Velsen, Heemskerk en Beverwijk draaide Home-Start in 2018 heel goed. Binnen Home-Start bieden ervaren en getrainde vrijwilligers opvoed- en gezinsondersteuning bij alledaagse, lichte opvoedvragen. Inmiddels is deze hulpverlening opgenomen in het reguliere aanbod van Socius. Veel aanmeldingen kwamen binnen via verwijzers. Gewerkt gaat worden aan de bekendheid onder de inwoners van Velsen, Heemskerk en Beverwijk zodat er meer rechtstreekse aanmeldingen binnenkomen en de positie binnen het sociaal domein steviger wordt. In het voorjaar volgden de vrijwilligers een workshop over huiselijk geweld. De werving van vrijwilligers vroeg in 2018 veel tijd en energie.

‘.’
‘Groepswerk is altijd preventief ’’
Comments are closed.